قال ابن الجوزي ( تلبيس إبليس: 447) ‏عن يحيى بن معاذ يقول: «اجتنب صحبة ثلاثة أصناف من الناس العلماء الغافلين والفقراء المداهنين والمتصوفة الجاهلين».
امام ابن جوزی در کتاب "تلبیس ابلیس" آورده: از يحيي بن معاذ نقل است كه فرمود: «از صحبت سه گروه بپرهيزيد: عالمان غافل، فقيران تملق گو و صوفیان جاهل».

آيا امامان اربعه از همه ي احاديث پيامبر مطلع بودند؟
شماره فتوى 6282 
 

در جواب بايد بگوييم: شايد واقعا آن حديث به اين امامان نرسيده باشد، زيرا تمامي احاديث در زمان آنها جمع نشده بود که همه ي آنها را بدانند، بلکه بعد از وفات امام ابوحنيفه و مالک و شافعي تمامي احاديث جمع آوري شدند، هرچند در زمان آنها هم احاديثي زيادي جمع آوري شده بودند ولي شامل تمامي احاديث نمي شدند.
حتي بعضي از اصحاب پيامبر صلي الله عليه وسلم بودند که بعضي از احاديث را نشنيده بودند، مثلا در ماجراي تحريم ازدواج موقت، بعضي از صحابه گمان مي کردند که صيغه جايز است و خبر نداشتند که پيامبر صلي الله عليه وسلم در جنگ خيبر آنرا حرام اعلام نمود بودند و لذا هنگامي که بعضي از صحابه حکم به تحريم آن دادند، بعضي از صحابه آنرا نمي دانستند..
مثلا به نظر ابن عباس رخصت آن (متعه) در زمان اضطرار باقي بود ولي اصحاب بزرگ مانند علي بن ابي‌طالب با او مخالفت کرده و فتوايش را ابطال نمودند علي رضي الله عنه به او گفت: «إنك رجل تائة نهانا رسول الله صلى الله عليه و سلم عن متعة النساء يوم خيبر». (مسلم با شرح نووي 9/189).
«شما مرد پريشان‌حالي هستي، پيامبر صلي الله عليه وسلم در روز خيبر ما را از نکاح متعه منع کرد».
پس اگر صحابه ي رسول خدا صلي الله عليه وسلم بعضي از احاديث را نشنيده باشند، چرا بايد مطمئن باشيم که امام ابوحنيفه و يا شافعي و ديگران تمامي احاديث را شنيده بودند؟!!
و شايد حديثي را شنيده باشند ولي نزد ايشان مورد اعتماد و صحيح نبوده باشد، و لذا به آن عمل نکرده باشند.
از سويي بايد بدانيم که گاهي آنها (امامان اربعه) احاديثي را ديده و شنيده اند اما برداشت آنها از حديث کاملا صحيح نيست، و يا تفسير آنها از آيات قرآن ممکن است اشتباه باشد، زيرا آنها معصوم نيستند که هرگز دچار اشتباه در دين نشوند، فقط پيامبر صلي الله عليه وسلم است که در ابلاغ دين معصوم است، و لذا امام مالک رحمه الله بر سر قبر رسول خدا صلي الله عليه وسلم حاضر شدند و فرمودند: «ما منا من أحد إلا رد ورد عليه إلا صاحب هذا القبر وأشار إلي قبره صلي الله عليه وسلم» يعني: «سخن هر کس از ما، قابل پذيرفتن و رد کردن است مگر سخنان صاحب اين قبر (يعني پيامبر‌صلي الله عليه وسلم)»
پس اگر امام مالک خود اقرار مي کنند که سخن هيچکس بجز پيامبر صلي الله عليه وسلم صد درصد درست نيست، چرا ما بايد فکر کنيم که امام ابوحنيفه يا مالک و ديگران همه ي اينها را مي دانستند.

سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com